W dzisiejszych czasach nikogo nie zdziwi widok osoby z nadprogramowymi kilogramami. Wydawać by się mogło, że w dobie akceptacji swojego wyglądu i ciała nie będą one stanowić żadnego problemu. Jednak, czy na pewno tak jest? Jak się okazuje, niekoniecznie, gdyż zarówno nadwaga, jak i otyłość prowadzą do licznych powikłań, które wiążą się z rozwojem o wiele groźniejszych chorób. Zatem, czym tak naprawdę jest otyłość oraz dlaczego stanowi taki problem?
Czym jest otyłość?
W pierwszej kolejności warto zapoznać się z pojęciem BMI, które z angielskiego oznacza Body Mass Index. Jest to wskaźnik masy ciała i obecnie stanowi jedna z najczęściej stosowanych metod oceny nadwagi czy otyłości. Stanowi iloraz masy ciała wyrażonej w kilogramach oraz wzrostu podniesionego do kwadratu w metrach. Przy BMI w granicach 25-29,9 kg/m2 rozpoznaje się nadwagę. Stan ten mówi o tym, że w naszym ciele odkłada się za dużo tkanki tłuszczowej i warto zadbać o swoje nawyki żywieniowe czy aktywność fizyczną. Jeśli bagatelizujemy ten stan, to może on przejść w otyłość. W zależności od BMI klasyfikuje się ją jako otyłość:
- stopnia I przy BMI 30-34,9 kg/m2,
- stopnia II przy BMI 35-39,9 kg/m2,
- stopnia III przy BMI >40 kg/m2.
Mówiąc o otyłości, mamy na myśli chorobę przewlekłą, która objawia się poprzez nadmierne gromadzenie się tkanki tłuszczowej. Wpływa to niekorzystnie na funkcjonowanie psychiczne oraz fizyczne. A dlaczego jest taka groźna?
Dlaczego otyłość jest groźną chorobą?
Obecnie nadmierna masa ciała stanowi jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w Polsce i to prawie każdym przedziale wiekowym. Problem ten dotyka coraz częściej dzieci oraz nastolatków. W pierwszej kolejności należy uświadomić sobie, że choroba ta może doprowadzić do kolejnych, bardziej niebezpiecznych przypadłości. Do najpoważniejszych powikłań otyłości, które mogą wystąpić u dziecka w późniejszym czasie, zalicza się m.in.:
- choroby serca,
- miażdżyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- cukrzyca typu II,
- choroby wątroby,
- nowotwory.
Tak naprawdę otyłość nie prowadzi do niczego dobrego. Co więcej, wpływa negatywnie na cały organizm, w tym psychikę dziecka. A w jaki sposób?
Jak współcześnie otyłość wpływa na stan psychiczny dziecka?
Z pewnością żaden rodzic nie chce widzieć swojej pociechy, która nie ma ochoty wstać z łóżka czy ukrywa się przed całym światem przy pomocy takich akcesoriów sypialnianych, jak kołdra dziecięca lub koc. Wielu rodziców myśli, że wynika to z burzy hormonów czy też zwykłego kaprysu. Jednak, czy na pewno? Jak się okazuje, otyłość może w negatywny sposób wpływać na psychikę człowieka. Wiąże się to z narażeniem dziecka na:
- depresję – szacuje się, że u osób otyłych niezależnie od płci zwiększa się częstotliwość występowania depresji,
- obniżone poczucie własnej wartości, powiązane z poczuciem bezsilności,
- negatywna samoocena, która wynika z niezadowolenia z własnego ciała,
- obsesyjne myślenie o jedzeniu i zaburzenia odżywiania,
- zaburzenia nastroju i zaburzenia lękowe – wraz ze wzrostem wskaźnika BMI rośnie tendencja do ich występowania,
- dysfunkcje seksualne, powiązane m.in. z brakiem odczuwania pożądania.
Jak można poradzić sobie z otyłością dziecka?
Obecnie otyłość wśród dzieci stanowi poważny problem, który może rzutować na ich dorosłe życie. Jednak należy pamiętać o jednym – nawyki i zwyczaje żywieniowe wynosi się z domu, i najczęściej dotyczą one całej rodziny. Co to oznacza dla nas, rodziców? Przede wszystkim dawanie przykładu właściwego odżywiania. Być może trzeba będzie wprowadzić kilka zmian, które pozwolą zaszczepić w dziecku zdrowy styl życia i jedzenia, jednak zdecydowanie warto. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na to, aby:
- nie używać słodyczy jako nagrody, gdyż to najprostsza droga do nadwagi, a następnie otyłości,
- podawać posiłki w określonych porach, na małych talerzach.
- uczyć dziecko wolnego jedzenia,
- zachęcać dziecko, aby nauczyło się dostrzegać, kiedy jest najedzone,
- zrezygnować ze wmuszania jedzenia, czyli tzw. wyczyszczenie talerza do ostatniego okruszka,
- spożywać posiłki z daleka od telewizora czy komputera,
- nie chwalić dziecka za zjadanie dodatkowych porcji.
Oprócz tego powinniśmy skłonić dziecko do aktywności fizycznej, np. w postaci ulubionego sportu lub zabawy na dworze ze znajomymi,
Dieta dla dziecka z otyłością – jak powinna wyglądać?
Wielu rodziców myśli, że dzieciom z otyłością należy przede wszystkim ograniczyć kilokalorie. Jednak musimy zdawać sobie sprawę z tego, że w tym okresie nasza pociecha wciąż się rozwija, a więc podaż odpowiednich składników odżywczych jest wręcz niezbędna, a dieta redukcyjna może ograniczyć ich ilość. Zatem, jaka będzie najlepsza dieta dla dziecka z otyłością? Musi być przede wszystkim właściwie zbilansowana i zdrowia. Obowiązek ten spoczywa na nas, rodziców – w końcu dziecko nie zje tego, czego nie włożymy do koszyka. Warto zatem postawić na zdrowe przekąski, np. owoce lub warzywa, zamiast ciężkich ciast z kremem lub batonów. Świetnie sprawdzą się tutaj także nasiona, np. słonecznika, dyni czy chia. Co więcej, wszystkie wymienione wyżej kwestie mogą stanowić bazę do przygotowania zdrowych przekąsek!
Obecnie zmagamy się z epidemią otyłości i to nie tylko u dorosłych, ale również u dzieci. Nie jest to kwestia genów czy schorzeń, jednak stylu życia, jaki wypracowali rodzice oraz ich nawykami żywieniowymi. Zatem zadbajmy o siebie oraz swoje pociechy, wprowadzając odpowiednio zdrowe i odpowiednio zbilansowane posiłki!
